in

Dalak Nedir? Vücuttaki İşlevleri Nelerdir?

Dalak nedir sorusu sık merak edilen bir sorudur. Yaşamımız için organların hepsinin hayati bir önemi vardır. Vücuttaki organlar sistemli bir şekilde ve beraber çalıştıklarında daha işlevseldir. Şimdi vücuttaki bir organ olan dalağın ne olduğuna ve işlevlerine göz atacağız.

Dalak Nedir?

Dalak temelde bağışıklık sisteminin önemli bir organıdır. Bu organ yumruk büyüklüğünde ve  karnın sol tarafında yer alır. Süngerimsi yapıda olan dalak Mide ile diyafram arasında bulunur.  Normal bir yetişkinde 100-150 gram ağırlığındadır. Günde 300-350 litre kan dalaktan geçer.

Dalak Ne İşe Yarıyor?

Şimdi dalağın ne gibi işlevleri olduğuna göz atalım:

  • Kırmızı Kan Hücreleri Yapımı
  • Antikorların yapımı
  • Akyuvar Yapımı
  • Kırmızı Hücrelerin Yıkımı
  • Kan Depolama
  • Dolaşım sistemine kan takviyesi yapma
  • Alyuvar üretimi gibi işlevleri vardır.

Dalağın Vücudumuzdaki Görevi Nedir?

Dalağın vücuttaki görevlerinden ilki anormal kan hücrelerinin kan dolaşımına karışmasına engel olmaktır. İkinci olarak dalak kan hücrelerini ve trombositleri koruyarak kanın pıhtılaşmasını sağlar. Üçüncü görevi de ömrünü doldurmuş kırmızı kan hücrelerini ortadan kaldırarak, içlerindeki demiri yeniden kullanıma vermektir. Dalağın başka bir görevi de kırmızı kan hücrelerini filtreleyerek vücudu enfeksiyonlara karşı korumasıdır.

Ayrıca bebeklerde 6-7 cm büyüklüğündeki bu organ anne karnındaki bir embriyoda kana kırmızı rengini veren alyuvar üretimini üstlenir; yetişkinde ise bu görevi kemik iliği yapar. Kemik iliği alyuvar üretemezse dalak devreye girer. 

Sahip olduğu görevlerden bir diğeri beyaz kan hücrelerini depolayarak içerisinde bulunan yabancı maddeleri süzmektir. Kişi çok enerji sarf etmek durumunda kalırsa dalaktan kana takviye gerçekleşir.Büyük enerji gerektiren durumlarda, büyük kanamalarda kasılarak dolaşım sistemine bol miktarda kan verir. Bunların yanında vücuda zarar verecek antijenleri zararsız hale getirecek antikorları üretir. 

Kediler, köpekler ve diğer memelilerde dalak, kırmızı kan hücrelerini depolar. İnsanlarda da dalağın bu görevi yaptığı yıllarca söylenmiş olmasına rağmen bugün bunun gerçek olmadığı biliniyor.

Dalak neden büyür?

Meydana gelen bazı hastalık durumlarında vücut mikroplarla savaşır. Bu hastalıklar kan ve lenf sistemini etkilediğinden dalak büyümesi meydana gelebilir. 

İşte o hastalıklardan bazıları şu şekilde sıralanabilir:

  • Bazı viral enfeksiyonlar
  • Bakteriyel endokardit ve diğer bakteriyel enfeksiyonlar
  • Bazı paraziter hastalıklar(sıtma)  
  • Siroz gibi karaciğer hastalıkları
  • Hemolitik anemiler
  • Lösemiler
  • Lenf kanserleri
  • Gaucher ve niemann-pick gibi metabolizma hastalıkları
  • Frengi
  • Tifo 
  • Enfeksiyon
  • Tümör
  • Parazitler
  • Tümör
  • Zehirlenme
  • Yüksek tansiyon
  • Kan akışıyla ilgili problemler
  • Konjektif kalp yetmezliği 
  • Portal ven trombozu