Cansu Tezcan
2024 senesi itibariyle 25 yıldır hayatımızda ve resmi para birimi olarak Euro kullanan ülkeler yaklaşık olarak 20 ülkedir. Dünyada en çok kullanılan Amerikan dolarının ardından Euro ikinci sırada gelir.
Uluslararası para fonuna göre küresel döviz rezervlerinin yüzde 19,6’sını Euro oluşturmaktadır. Euro’nun sembolü Yunanca epsilondan (onaylamak) gelmektedir. Banknot tasarımları gerçek hayattan ilham alınarak yapılmıştır. Gerçek bir yere ait değildir. Banknot olarak en küçüğü 5 en büyüğü 200’dür. Toplamda 7 farklı banknot vardır. Bozuk para olarak sent ifadesi kullanılmaktadır. 2019 yılına kadar 500’lük banknot olsa da terör ve kara para aklamaya karşı verilen mücadele sebebiyle piyasadan kaldırılmıştır. Euro ismini Germain Pirlot’tan almıştır. 4 Ağustos 1995 yılında AB komisyon başkanına mektup göndermiştir Mektupta ortak para biriminin ismi Euro olarak kullanılmasını teklif etmiştir.
Peki Euro Nasıl Ortaya Çıkmıştır?
- Parasal istikrarlarını sağlamak isteyen Avrupa kıtasındaki ülkeler, ilk olarak “Avrupa Para Sistemi”ni daha sonrada “Ekonomik ve Parasal Birlik” sürecini başlatmışlardır.
- Avrupa Birliğinin yaptığı Maastricht anlaşmasıyla, tek para birimi kullanımını 1 Ocak 1999 tarihinde başlamasına karar vermişlerdir. Bu anlaşmayla, üye ülkelerin ekonomik kriterleri belirlenmiştir. Uymayanlar için de yaptırımlar kararlaştırılmıştır. 1 Ocak 2002 tarihinde ise resmi olarak piyasada dolaşıma çıkmıştır. 1 Temmuz 2002 tarihinde ise anlaşmayı kabul eden ülkelerin resmi parası Euro olmuştur.
- Üye ülkeler kendi merkez bankalarındaki yetkiyi alıp Avrupa Merkez Bankasına (ECB) devretmişlerdir. Bu şekilde yetki tek bir yerde toplanmıştır.
Hangi Ülkeler Euro Kullanmaktadır?
- İlk olarak Almanya, Fransa, İtalya, İspanya, Belçika, Finlandiya, İrlanda Lüksemburg, Hollanda ve Portekiz Euro’yu resmi para birimi olarak kabul etmiştir. Sonradan Estonya, İrlanda, Kıbrıs Rum kesimi, Malta, Slovakya ve Litvanya geçmiştir.
- Euro’yu en son 1 Ocak 2023 tarihinde Hırvatistan kullanmaya başlamıştır. Gelecekte ise Bulgaristan’ında Euro geçeceği bilinmektedir.
- AB üyesi olup Danimarka ve İsveç Euro’yu kullanmayı kabul etmemiştir.
- AB üyesi olmadığı halde Vatikan, Monako, San Marino, Andorra, Karadağ ve Kosova da Euro kullanmaktadır.
Sonuç olarak Euro geçmenin en büyük hedefleri ekonomik birlik sağlayabilmek ve anlaşmayı kabul eden üye ülkelerin ticaret hacimlerinde artış yaşamak istemeleridir. İşlem maliyetlerinin, dövizdeki dalgalanmalarının azalması ticareti artıracağını düşünmüşlerdir. Bunun gibi konuları merak ediyorsanız finans konusundaki halka arz ile ilgili yazımıza göz atabilirsiniz.
Ayrıca Euro’nun AB ve Türkiye üzerindeki etkileri isimli makaleye de bakabilirsiniz.
