Elif Toy
Türkiye’nin ilk uzay misyonu kapsamında Alper Gezeravcı, bu gece Uluslararası Uzay İstasyonu’na (ISS) doğru yola çıkacak. Türkiye Uzay Ajansı’ndan alınan bilgiye göre 14 gün uzayda kalacak olan Gezeravcı, 13 farklı bilimsel deneye imza atacak.
Türkiye’nin uzay misyonu kapsamında Gezeravcı’nın da içinde bulunacağı Axiom Mission 3 (Ax-3) ekibi, Uluslararası Uzay İstasyonu’na (ISS) gönderilecek. Fırlatma ülkemizden canlı izlenen ilk uzay misyonu olarak tarihe geçecek. Peki uzaya çıkan ilk Türk Alper Gezeravcı saat kaçta gidecek? İşte detaylar…
İlk Türk Astronot saat kaçta gidecek? Uzay yolculuğu nasıl ve hangi kanaldan izlenecek?
İlk Türk astronot Alper Gezeravcı, Ax-3 misyonunda İspanyol, İtalyan ve İsveçli astronotlarla birlikte görev alacak. Bunula birlikte Türkiye’nin ilk kez uzaya çıkacağı bu görevde, Gezeravcı da bu tarihi anlara tanıklık edecek. Fırlatma, 17 Ocak’ı 18 Ocak’a bağlayan gece saat 01:11’de planlandı. Uçuşa saatler kala tüm dünyanın merak konusu olan görev ile ilgili heyecan dorukta.
Fırlatma ile ilgili yapılan açıklamada ülkenin birçok noktasından canlı yayınla izlenmesi için alanlar kurulduğu ifade edildi. Fırlatma 23:00’ten itibaren NASA’nın internet sitesinden canlı yayında olacak. Yapılan resmi açıklama ise şu şekilde:
“Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından İstanbul ve Ankara’daki meydanlara, ‘dome çadır’ adı verilen dev kubbeli alanlardan planetaryumlar oluşturuldu. Ankara ODTÜ Yerleşkesi’nde bulunan TÜBİTAK Uzay Teknolojileri Araştırma Enstitüsü Yer İstasyonu’nda görevli uzay mühendisleri ve bilim insanları tarafından astronotun uzay istasyonuna yolculuğu anbean takip edilecek. Fırlatma töreni, bilim merkezlerinde de izlenebilecek, bu merkezlerde atölye çalışmalarından, uzay filmleri gösterimine kadar birçok programa yer verilecek. Fırlatma töreni; Konya Bilim Merkezi, Bursa Gökmen Uzay Havacılık Eğitim Merkezi (GUHEM), Bilim Üsküdar, Antalya Bilim Merkezi, Gaziantep Müzeyyen Erkul Bilim Merkezi, Aksaray Bilim Merkezi, Trabzon Özdemir Bayraktar Bilim Merkezi ile Kayseri Bilim Merkezi’den de izlenebilecek.”
İlk Türk Astronot Alper Gezeravcı Nereden Uzaya Gidecek?
İlk Türk astronot olma görevi ile Gezeravcı’nın da içinde buldunduğu ekip SpaceX‘in üssünden hareket edecek. SpaceX Falcon 9 roketi, Ax-3 mürettebatını SpaceX Dragon uzay aracıyla NASA’nın Florida’daki Kennedy Uzay Merkezi‘ndeki Fırlatma Kompleksi 39A’dan ISS’ye fırlatılacak.
Axiom Space’in ISS’ye göndereceği “Ax-3” görev için 4 kişilik bir mürettebat bulunuyor. Mürettebatların arasında Gezeravcı’nın yanı sıra ABD ve İspanya’yı temsilen misyon lideri var. Michael Lopez-Alegria, İtalyan Hava Kuvvetlerinden Pilot Walter Villadei ve Avrupa Uzay Ajansı adına katılan İsveçli Marcus Wandt yer alıyor.
Alper Gezeravcı Hangi Görevleri Tamamlayacak?
Alper Gezeravcı, uzaya çıktığında çeşitli bilimsel deneyler yapacak. Ayrıca bu deneylerin sonuçları ile ilgili de bir gözlem fırsatı olacak. Bu deneyler TÜBİTAK ve Türkiye Uzay Ajansı (TUA) işbirliği ile hazırlanan deneyler olacak. Gezeravcı deneylerde birçok farklı konuyu ele alacak. Bunların en önemlileri arasında MİYELOİD, MESSAGE ve PRANET deneyleri geliyor.
MİYELOİD deneyi ile uzayda bir kanser hücresi üzerine çalışma olacak. Bununla beraber uzay ortamında radyasyona maruz kalmanın kanser hücreleri üzerindeki etkisi gözlenecek.
MESSAGE deneyi için yerçekimsiz ortamdan etkilenen ve henüz işlevi keşfedilmemiş hücrelerle ilgili bir çalışma var. Ayrıca bu çalışma ile bağışıklık hücrelerinden hangilerinin yer çekimi tarafından direkt olarak etkilendiği merak konusu. Böylece deney sonucu ile gen mühendisliği konusunda yeni atılımlar ortaya çıkabilir.
İlgi çeken bir diğer deney ise PRANET deneyi olacak. Bu deney, çeşitli hastalıkların tedavisinde kullanılan propolis testi olacak. Ancak bu test laboratuvar ortamındakilerden daha farklı. Bu deneyde propolis maddesinin mikro yerçekimi ortamındaki bakteriler üzerindeki etkisi araştırılacak.
BBC Türkçe‘nin haberine göre ODTÜ Fizik Bölümü Öğretim Üyesi ve Türk Astronomi Derneği Başkan Yardımcısı Doç. Dr. Sinan Kaan Yerli açıklama yaptı. Yerli, Türkiye’nin bu deneylerle kendi verilerini elde edeceğini ve bu verilerin “paha biçilemez” olduğunu söylüyor:
“Bir deneyin çıktısı, ‘Bu malzeme uzayda böyle davranıyor’ olacak. Bunu başka hiçbir şekilde ölçemezsiniz. Uzaya çıkmak çok pahalı bile olsa, verisi çok daha değerli oluyor.”
“Deneylerden bir tanesi olan Vokalkord’da, başka hiçbir sesin olmadığı ortamda solunum, konuşma ve öksürme seslerini yapay zeka ile uzayda deneyerek, bununla ilgili bir algoritma geliştirilecek. Böylece aşağıda solunumla ilgili bir çok hastalık ve enfeksiyon için yapay zeka ile tanı koymaya çalışacaklar.
Dünya’ya geri döndüğünüzde bu deneyin ve sonuçlarının sahibi siz oluyorsunuz. Bu veri için size gelecekler. O zaman algoritmanın değeri bir anda artıyor. Türkiye bu yarışa sonundan da olsa bir yerinden katılmış oluyor.”
Gezeravcı’nın görevi herhangi bir şekilde tamamlayamama durumunda göreve yedek bir astronot devam edecek. 1992 doğumlu Tuva Cihangir Atasever de yedek uzay yolcusu olacak. Ayrıca her iki astronot da ABD’nin Texas eyaletinin Houston kentinde eğitim aldı.
Türkiye’nin ilk fırlatma misyonunu gerçekleştiren Alper Gezeravcı’nın kim olduğunu daha detaylı öğrenmek için haberimize tıklayın.
