in , ,

Uzayda Yapılacak 13 Deney Ne?

İlk Türk Astronot Alper Gezeravcı ile birlikte uzayda yapulacak 13 deney için ekip bir araya gelmişti. Bildindiği üzere ekip, 19 Ocak’ta uzaya çıkmıştı. Gezeravcı ve mürettebatı tşıyan SpaceX Dragon uzay aracı başarıyla uzaya ulaştı. Yolculuğun başarılı şekilde gerçekleşmesinin ardından akıllardaki soru işareti uzayda hangi deneylerin yapılacağı oldu. Alper Gezeravcı uzayda hangi deneyleri gerçekleştirecek? İşte tüm ayrıntılarıyla o detaylar…

Türkiye’nin ilk astronotu olan Alper Gezeravcı, 18 Ocak’ı 19 Ocak’a bağlayan gece saat 00.49’da Uluslararası Uzay İstasyonu’na doğru yola çıkmıştı. Şüphesiz Ax-3 mürettebatının uzaya gidiş amaçlarından biri deneyler gerçekleştirmekti. Bu amaçla Alper Gezeravcı uzayda 14 gün kalacak ve 13 deney gerçekleştirecek. Hatta Gezeravcı’nın yapacağı deneylere Türkiye Uzay Ajansı ve TÜBİTAK uzay uzmanlarından oluşan bir komisyon karar verdi.

Alper Gezeravcı

Gezeravcı’nın Uzayda Gerçekleştireceği 13 Deney

Türk astronot birçok alanda katkı sağlayacak 13 deney gerçekleştirecek. Uzayda yapılacak 13 deneyden birçoğu şimdiye kadar tamamlansa da hangi deneylerin yapıldığı merak konusu olmaya devam ediyor. İşte Gezeravcı tarafından yapılacak o deneyler şöyle:

1)UYNA (Yeni nesil alaşımlar)

İlk Türk astronot uzay için yeni nesil alaşımlar deneyinde yüksek sıcaklıklara dayanıklı alaşımların üretilmesi üzerine çalışacak. Böylece deney, uzay, havacılık ve savunma sanayii için malzeme geliştirilmesine katkı sağlayacak.

2)EXTREMOPHYTE (Tuz Gölü bitkisi incelemesi)

Tuz Gölü’nde yetişen S. Parvula bitkisinin uzayda tuz ve stres etkenlerine verdiği tepkiler araştırılacak. Ek olarak bitki tuz içeriği yüksek Ay ve Mars toprağının iyileşmesinde önemli rol oynayacak.

3)METABOLOM (Astronotların uzaydaki değişimi)

Bu deneyde uzayda düşük yer çekimi, radyasyon, beslenme, uykusuzluk gibi çevresel etkenlere maruz kalan astronotların fizyolojik ve biyokimyasal değişimlerini incelemek amaçlardan biri.

4)ALGALSPACE (Uzay ve Antarktika karşılaştırması)

Gezeravcı tek hücreli canlıların Antarktika ve uzaydaki büyüme verilerini karşılaştıracak. Ayrıca ilk kez kutup algleri uzaydaki deneyde kullanılmış olacak.

5)gMETAL (Katı-akışkan karışımlar)

Kimyasal tepkime olmayan koşullarda, katı parçacıklar ile akışkanlar arasında homojen bir karışım oluşturulmasında yerçekimi etkisi araştırılacak. Bununla beraber uzay araçlarında itki sistemlerinin verimi artacak.

6)MİYELOİD (Uzay radyasyonunun kansere etkisi)

Uzay yolculukları kanser benzeri kronik inflamasyon yaşatıyor. Bu durumda ‘Miyeloid’ kökenli baskılayıcı hücreler yüksek düzeyde üretilerek, bağışıklıkta baskılama oluşturuyor. Deneyle beraber bağışıklık anlamında bu hücrelerin düzeyinin ölçülmesi ve etkilerinin değerlendirilmesi hedefleniyor.

7)PRANET (Propolisin antibakteriyel etkisi)

Kısaca deneyde çeşitli rahatsızlıklarda kullanılan propolisin mikro yer çekiminde bakteriler üzerindeki etkisini incelemek yer alıyor.

8)UzMAn (Yeni nesil alaşımlar)

Zorlu koşullara adapte olabilen mikroalg türlerinin, yerçekimsiz ortamda büyümeleri ve dayanıklılıkları, metabolik değişiklikleri incelenecek. Böylece karbondioksit ve oksijen üretim özellikleriyle, yaşam destek sistemi geliştirmek hedefler arasında yer alıyor.

9)MESSAGE (Yerçekimsiz ortamda etkilenen genler)

Gezeravcı yerçekimsiz ortamdan etkilenen ve henüz işlevi keşfedilmemiş bitkilerin genlerini inceleyecek. Ayrıca Gezeravcı bağışıklık hücrelerinden hangilerinin uzay ortamından direkt olarak etkilendiğini de araştıracak.

10)OKSİJEN SATURASYONU (Yapay zeka destekli oksijen hesaplaması)

Yapay zeka desteği ile verilen havanın oksijen seviyesi hesaplanarak, mikro yerçekiminin neden olduğu değişimler ve sorunların tanımlanması amaçlardan biri.

11)CRISPR-GEM (Mikro yerçekiminde bitkilerin gen verimliliği)

Deney uzayda yetişecek bitkilerin yaşayacağı streslere karşı özellikle CRISPR gibi gen düzenleme tekniklerini kullanabilmeyi amaçlıyor.

12)VOKALKORD (Yerçekimsizliğin sebep olduğu rahatsızlıklar)

Kısaca yapay zeka desteği ile insan sesindeki frekans değişimlerinden rahatsızlıkların belirlenebilmesi hedefler arasında.

13)MİYOKA (Mikro yerçekimde kurşunsuz lehimleme)

Son olarak Gezeravcı bir elektronik devre kartı üzerine, kurşunsuz bir bileşen lehimleyecek. TÜBİTAK Uzay görev sonrası lehimlenen kartları inceleyecek.

Daha fazla gündem içeriği için web sitemizi kontrol edebilirsiniz.

Written by Edanur Orta